Commissie van aanbeveling

Daar ligt het dan, het spel ‘Stap voor Stap’ en ergens zijn we net zo verwonderd, blij, nieuwsgiering en verwachtingsvol als u. U die het spel gekocht heeft omdat het er mooi uitziet, de titel u nieuwsgierig maakt, u meer wilt weten over verlies en over rouw, u ermee gespeeld heeft in één van de pilots die Liesbeth gegeven heeft, ‘en-zo-verder-heel-veel-redenen’ om dit spel te kopen. 

 

Wij, Johan Maes en Harriette Modderman, omdat het leven van Liesbeth gedurende de opleiding een ander wending kreeg. Van de boodschap: ‘je bent kankervrij’ , kwam volkomen onverwachts de boodschap ‘alleen nog palliatief te behandelen’.  We hebben Liesbeth in de opleiding Verlies-en rouwbegeleiding van het LSV mogen leren kennen. Ze viel al snel op door haar gretigheid in de theorie, haar nieuwsgierigheid in de mens, haar betrokkenheid bij de doelgroep ‘vrouwen door borstkanker getroffen’, haar wilskracht, haar eerlijkheid over haar somberheid en angsten en haar optimisme en geweldige goede zin in het leven. In juni 2017 behaalde Liesbeth haar diploma tot gecertificeerde post hbo verlies- en rouwbegeleider.


We worden in ons leven met allerlei vormen van verlies geconfronteerd ofwel bij onszelf of bij dierbaren rond ons. Liesbeth vraagt, als ervaringsdeskundige en als professioneel opgeleid rouwbegeleider, met dit spel aandacht voor het verlies van gezondheid. Haar eerste invalshoek was kanker en tijdens de verdere ontwikkeling van het spel bleek al snel dat ‘verlies van gezondheid’ een thema van dit spel werd. Immers het vertrouwen verliezen in je lichaam, het gevoel hebbend dat je in de steek wordt gelaten door je lijf, is niet alleen en exclusief voor kanker. In de meeste spellen ligt er een focus op ‘herstel’ en op het zo goed mogelijk verder leven met de of met je ziekte. Terecht vraagt Liesbeth ook aandacht voor de verlieskant. Als we met ziekte en gezondheidsverlies geconfronteerd worden, kunnen we veel verliezen: verlies van veiligheid, verlies van eigenwaarde, verlies van autonomie, financieel verlies, verlies van vertrouwde opvattingen over het leven, onszelf en de wereld, verlies van toekomstdromen, van intimiteit, van fysieke mogelijkheden, van werk, van identiteit en nog zoveel meer.
Zelfs al ‘genezen’ we, dan nog is ons leven voorgoed veranderd. Dat is niet altijd negatief. Doordat we ons proberen te verhouden tot de ziekte en de impact ervan op alle dimensies van ons mens-zijn, ervaren we ook groei en transformatie.

 

De ontwikkeling van dit spel toont aan dat Liesbeth een persoonlijke groei heeft doorgemaakt. Met heel veel creativiteit, kunstzinnigheid, diepgang heeft ze via metaforen, beelden, kleuren, reflectievragen het Duale Procesmodel in de verf gezet en toegankelijk gemaakt voor een breed publiek. Het DPM is een rouwmodel dat theoretisch tracht aan te tonen dat goed rouwen inhoudt dat we kunnen heen en weer bewegen tussen ‘verlies’ en ‘herstel’. Liesbeth heeft dit model meer body gegeven en omgezet in concrete beelden, reflectie- en verdiepingsvragen. Om te kunnen moduleren hebben we ons lichaam, emoties, gedachten en handelen nodig. Er zijn niet enkel negatieve of pijnlijke ervaringen en belevingen, maar er zijn ook positieve gevoelens en gedachten. Liesbeth heeft die allemaal in kaart gebracht en daagt ons met de vragen uit om stil te staan, te reflecteren, te verdiepen, onszelf wat beter te leren kennen in het omgaan met zo een ingrijpend proces. Maar dé kracht van een spel bestaat er ook in dat we dit samen doen met anderen. We worden uitgenodigd om zaken met elkaar te delen en er een gedeeld verhaal van te maken.

 

Wat ons vooral raakt is haar wens dat dit spel haar ‘nalatingsgeschenk’ zou zijn. Ze wil dat dit spel overal gebruikt wordt waar mensen met elkaar de moeilijke confrontatie aangaan van verlies en rouw omwille van verlies van gezondheid. Het is haar geschenk aan de samenleving, aan mensen die ook hun gevecht met kanker leveren, zodat haar kwetsbaarheid en kracht van betekenis kunnen zijn voor anderen, ook als zij er niet meer is. Ook dan zal ze, via dit spel, met ons verbonden blijven.

 

Johan Maes en Harriette Modderman

Gent (Be) en Drachten (Nl)

7 oktober 2017